Czy wiesz, że przeciętna polska rodzina wydaje około 30-35% swojego miesięcznego budżetu na zakupy spożywcze i codzienne artykuły? To ogromna część naszych wydatków, dlatego warto poznać sprawdzone sposoby, jak kupować mądrzej i płacić mniej. W tym artykule przedstawiamy 15 praktycznych trików, które pomogą Ci zaoszczędzić pieniądze podczas codziennych zakupów, bez rezygnowania z jakości i ulubionych produktów.
1. Planuj posiłki z wyprzedzeniem
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na oszczędzanie podczas zakupów spożywczych jest planowanie posiłków z tygodniowym wyprzedzeniem. Dzięki temu kupisz dokładnie to, czego potrzebujesz, a nie to, co wpadnie Ci w oko podczas zakupów.
Przygotuj plan posiłków na cały tydzień, uwzględniając śniadania, obiady, kolacje i przekąski. Następnie sporządź szczegółową listę zakupów. Badania pokazują, że osoby robiące zakupy z listą wydają średnio o 23% mniej pieniędzy niż osoby kupujące spontanicznie.
Wskazówka eksperta
Planując posiłki, sprawdź najpierw, co już masz w domu. Przejrzyj lodówkę, zamrażarkę i szafki, aby nie kupować produktów, które już posiadasz. Wyrzucamy rocznie około 235 kg żywności na osobę w Polsce - ograniczenie marnotrawstwa to prosty sposób na oszczędność.
2. Rób zakupy na pełny żołądek
To nie żart ani przesąd - badania naukowe potwierdzają, że zakupy robione na głodniaka skutkują większymi wydatkami. Kiedy jesteśmy głodni, nasz mózg jest bardziej podatny na impulsywne decyzje zakupowe, szczególnie dotyczące wysokokalorycznych, przetworzonych produktów.
Eksperyment przeprowadzony przez naukowców z Cornell University wykazał, że osoby robiące zakupy na głodny żołądek kupowały o 45% więcej wysokokalorycznych przekąsek niż grupa kontrolna. Dlatego przed wyjściem na zakupy zjedz coś lekkiego, nawet jeśli ma to być tylko banan czy jogurt.
3. Korzystaj z aplikacji promocyjnych
Obecnie prawie każda większa sieć sklepów ma swoją aplikację mobilną, która oferuje specjalne zniżki i kupony niedostępne dla klientów niekorzystających z aplikacji. Zainstaluj aplikacje swoich ulubionych sklepów, aby otrzymywać powiadomienia o promocjach i zbierać punkty lojalnościowe.
Warto również korzystać z agregatorów promocji i gazetek, takich jak Pepper czy Listonic, które zbierają najlepsze oferty z różnych sklepów w jednym miejscu.
4. Porównuj ceny za jednostkę miary
Nie daj się zwieść pozorom - większe opakowanie nie zawsze oznacza lepszą cenę za kilogram czy litr. Sklepy czasami stosują tricki cenowe, gdzie mniejsze opakowanie produktu jest proporcjonalnie tańsze niż większe.
Zawsze porównuj cenę za jednostkę miary (kilogram, litr, sztukę), która jest wyświetlana małym drukiem na etykiecie cenowej. Ta informacja pozwoli Ci sprawdzić, który produkt rzeczywiście oferuje lepszą wartość za swoje pieniądze.
5. Wybieraj produkty z dolnych półek
Sklepy nie ustawiają produktów przypadkowo. Najdroższe produkty najczęściej znajdują się na wysokości oczu, gdzie łatwiej je zauważyć. Tymczasem tańsze zamienniki i produkty marek własnych sieci często umieszczane są na niższych półkach.
Następnym razem podczas zakupów spójrz niżej – możesz znaleźć dokładnie ten sam produkt w lepszej cenie lub dobry jakościowo zamiennik w znacznie niższej cenie.
6. Kupuj sezonowo i lokalnie
Owoce i warzywa są znacznie tańsze, gdy są w sezonie. Truskawki w czerwcu czy śliwki we wrześniu będą nie tylko tańsze, ale także smaczniejsze i bardziej wartościowe odżywczo niż ich odpowiedniki importowane z drugiego końca świata poza sezonem.
Warto również rozważyć zakupy na lokalnych bazarach czy bezpośrednio u rolników. Produkty są tam często tańsze niż w supermarketach, szczególnie pod koniec dnia handlowego, gdy sprzedawcy chcą się pozbyć resztek towaru.
7. Korzystaj mądrze z promocji
Promocje mogą być świetnym sposobem na oszczędzanie, ale tylko wtedy, gdy kupujesz produkty, których naprawdę potrzebujesz. Nie daj się złapać w pułapkę "kupuję, bo jest tanio" – nawet najlepsza okazja nie jest oszczędnością, jeśli kupisz coś, czego nie potrzebujesz.
Warto natomiast korzystać z promocji na produkty trwałe, których regularnie używasz – gdy nadarzy się okazja, zrób zapas papieru toaletowego, środków czystości czy żywności o długim terminie przydatności.
Zasada 30%
Przyjmij zasadę, że kupujesz produkt na promocji tylko wtedy, gdy zniżka wynosi minimum 30% i jest to coś, co i tak byś kupił w ciągu najbliższego miesiąca. To pomoże Ci uniknąć impulsywnych zakupów.
8. Unikaj zakupów z dziećmi
Badania pokazują, że robienie zakupów z dziećmi zwiększa wydatki o średnio 10-40%. Dzieci są szczególnie podatne na marketingowe sztuczki, kolorowe opakowania i produkty ustawione specjalnie na wysokości ich wzroku.
Jeśli musisz zabrać dzieci na zakupy, ustal z nimi jasne zasady przed wejściem do sklepu. Możesz też zaangażować je w proces zakupowy, dając im konkretne zadania, np. znalezienie określonych produktów z listy zakupów.
9. Wybieraj marki własne
Produkty marek własnych sieci handlowych (takich jak Biedronka, Lidl, Auchan) są często o 20-40% tańsze od markowych odpowiedników, a ich jakość jest porównywalna. W wielu przypadkach są one produkowane przez te same firmy, które wytwarzają znane marki, tylko pod inną etykietą.
Szczególnie warto zwrócić uwagę na podstawowe produkty, takie jak makarony, ryż, konserwy czy środki czystości – różnica w jakości jest często niewielka, a w cenie znacząca.
10. Kupuj mniej mięsa
Mięso zazwyczaj stanowi największą część budżetu zakupowego. Zmniejszenie jego ilości w diecie nie tylko jest zdrowsze, ale także bardziej ekonomiczne. Rozważ wprowadzenie 1-2 dni bez mięsa w tygodniu, zastępując je tańszymi źródłami białka, takimi jak jajka, rośliny strączkowe czy tofu.
Jeśli nie wyobrażasz sobie diety bez mięsa, wybieraj tańsze kawałki i ucz się je odpowiednio przyrządzać. Często mniej popularne części są tańsze, ale przy odpowiedniej obróbce równie smaczne.
11. Kupuj niektóre produkty luzem
Produkty sprzedawane luzem, takie jak orzechy, ziarna, przyprawy czy płatki, są często znacznie tańsze niż ich paczkowane odpowiedniki. Dodatkowo, kupując luzem, możesz nabyć dokładnie taką ilość, jakiej potrzebujesz, co pomaga ograniczyć marnotrawstwo żywności.
Coraz więcej sklepów, w tym duże sieci, oferuje produkty na wagę. Warto przynieść własne pojemniki lub woreczki wielokrotnego użytku, aby dodatkowo ograniczyć zużycie plastiku.
12. Nie ignoruj wyprzedaży końcowych
Wiele sklepów pod koniec dnia obniża ceny produktów o krótkim terminie przydatności, szczególnie pieczywa, wędlin i produktów gotowych. Jeśli planujesz zjeść je tego samego dnia lub możesz je zamrozić, to świetna okazja do zaoszczędzenia.
Dowiedz się, o której godzinie w Twoim lokalnym sklepie pojawiają się takie promocje – zazwyczaj jest to późne popołudnie lub wieczór.
13. Rób zakupy online z odbiorem osobistym
Zakupy przez internet z opcją odbioru osobistego (click & collect) to świetny sposób na uniknięcie impulsywnych decyzji. Kupujesz tylko to, co masz na liście, nie rozpraszają Cię promocje i wystawy w sklepie, a dodatkowo oszczędzasz czas.
Wiele sklepów oferuje tę usługę bez dodatkowych opłat, a niektóre nawet dają dodatkowe zniżki za korzystanie z tej opcji, chcąc odciążyć swoje sklepy stacjonarne.
14. Płać gotówką
To może wydawać się archaiczne w dobie płatności zbliżeniowych i aplikacji mobilnych, ale badania pokazują, że osoby płacące gotówką wydają średnio o 12-18% mniej niż te używające kart płatniczych. Fizyczne przekazanie pieniędzy powoduje większy "ból zakupowy", który powstrzymuje przed niepotrzebnymi wydatkami.
Możesz wypróbować metodę kopert – na początku miesiąca wydziel określoną kwotę na zakupy spożywcze i umieść ją w kopercie. Gdy pieniądze się skończą, to sygnał, że trzeba ograniczyć wydatki do końca okresu rozliczeniowego.
15. Gotuj większe porcje i zamrażaj
Gotowanie większych ilości jedzenia za jednym razem pozwala zaoszczędzić zarówno czas, jak i pieniądze. Kupowanie składników hurtowo jest tańsze, a gotowanie większej ilości zużywa proporcjonalnie mniej energii. Porcje, których nie zjesz od razu, zamroź na później.
To szczególnie przydatne w przypadku pracowników biurowych – zamiast kupować drogie lunche na mieście, możesz przygotować własne posiłki do pracy, co pozwala zaoszczędzić nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Porada finansowa
Odkładaj zaoszczędzone pieniądze! Ustal, ile średnio wydawałeś na zakupy przed wprowadzeniem tych trików, a następnie regularnie przelewaj różnicę na osobne konto oszczędnościowe. Dzięki temu realnie odczujesz korzyści z oszczędzania.
Podsumowanie
Wdrożenie tych 15 trików pomoże Ci znacząco obniżyć miesięczne wydatki na zakupy, bez poświęcania jakości czy komfortu. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest konsekwencja – pojedyncza oszczędność może wydawać się niewielka, ale w skali roku może przełożyć się na tysiące złotych pozostających w Twoim portfelu.
Nie próbuj wprowadzać wszystkich zmian naraz – zacznij od 2-3 trików, które wydają Ci się najłatwiejsze, a gdy staną się one Twoim nawykiem, dodaj kolejne. Stopniowa zmiana jest bardziej skuteczna i trwała niż radykalna rewolucja.
